We horen het bijna elke dag op het nieuws: het is vandaag belangrijker dan ooit om te besparen, elke cent telt. Mensen zeggen vaak dat plantaardig eten duur is, maar dat hoeft helemaal niet zo te zijn. Hier zijn een aantal handige tips om zoveel mogelijk uit te sparen, voedselverspilling tegen te gaan én toch te genieten van heerlijke maaltijden.

1. Gooi je restjes niet weg

Het is moeilijk om exact de juiste hoeveelheid eten klaar te maken, dus zijn overschotten onvermijdelijk. Geen ramp! Gooi ze zeker niet weg, want je kan er nog allerlei andere gerechten mee maken.

Een van de meest veelzijdige kliekjes is toch wel rijst. Je kan er alle kanten mee op. Voor een snelle lunch of avondeten in de week bak je ze in wat olie met groenten (dit kunnen ook restjes zijn, win-win!), lekkere kruiden en eventueel nog wat tofu en je hebt een heerlijke fried rice. Je kan rijst ook gebruiken om je wraps wat meer te vullen. Of wat dacht je van een burrito bowl met toppings als kidneybonen, romige guacamole en tomatensalsa? Met nog wat bosui, (gegrilde) maïs of rode ajuin erbij is het helemaal af.

Nog zo’n handig restje is pasta. Maak er een snelle pastasalade mee, of tover je favoriete groentesoep om tot een stevige maaltijdsoep.

Een verrassend ingrediënt in dit rijtje is oud brood. Je kan er makkelijk croutons van maken voor op salades of in de soep (misschien wel die maaltijdsoep met pasta). Je kan er ook lekkere desserts mee maken, zoals broodpudding of wentelteefjes/french toast.

Heb je een veel te grote portie groentecurry gemaakt? Je kan die makkelijk aanlengen met bouillon voor een lekkere currysoep.

Pizza is een ideaal gerecht om restjes mee op te maken. Heb je een overschotje tomatensaus/pastasaus, een geopend potje olijven, een halve paprika of wat andere groenten die op moeten? Gooi ze allemaal op je pizza en je hebt een lekkere snack of avondeten. Het is nog leuk om te maken ook!

Gefermenteerde groenten zijn hip, lekker en gezond! Als je dit altijd al eens wou proberen, is dit je kans. Je kan je restjes kool verwerken tot zuurkool of kimchi. Je kan ook andere groenten toevoegen, zoals wortel, radijs, (rode) ajuin, …

Je kan meer bewaren dan je denkt. Wist je al dat je met het sap van ingeblikte peulvruchten ook kan koken? Dat sap, ook wel aquafaba genoemd, is een ideale eivervanger voor gebak. Je kan het ook opkloppen tot een heerlijke chocomousse of meringue.

De gekookte peulvruchten zelf zijn ook heel veelzijdig. Je kan ze gebruiken als basis om je eigen groenteburgers of notenbrood te maken, of je kan ze door een stoofpotje roeren. Je kan er zelfs brownies mee maken!

2. Bewaar je boodschappen op de juiste plaats en manier

Een Vlaming gooit jaarlijks gemiddeld twintig kilo voedsel weg en verspilt zo maar liefst € 100 per jaar! We kunnen besparen door beter te bewaren: dit zijn eenvoudige tips om je boodschappen te bewaren zodat ze langer meegaan.

De koelkast

Haal je groenten uit hun zakje, of nog beter, koop ze onverpakt en bewaar ze los. Was ze zeker niet op voorhand, want zo worden ze sneller rot. Verse kruiden daarentegen kun je wel in een potje water zetten of in een vochtige doek/keukenpapier wikkelen. Het is beter om je producten los naast elkaar te leggen in plaats van ze te stapelen. Zo kan de koude overal bij. Laat alles eerst afkoelen voor je het in de koelkast zet. Als je er warme gerechten inzet, stijgt de temperatuur van de hele ijskast. Plaats de boodschappen die het minst lang houdbaar zijn vooraan, zo verlies je ze niet uit het oog.

In koelkasten met luchtcirculatie is de temperatuur overal gelijk, maar andere koelkasten verschillen per ‘zone’ van temperatuur. Die temperatuurzones kunnen je helpen bij het beter en langer bewaren van je boodschappen.

In het bovenste, koudste deel (0 – 4 °C) leg je best restjes om te ontdooien en producten die al geopend zijn. In het middelste, middelmatige deel (4 – 6 °C) bewaar je je zelfbereide gerechten. Ook noten kan je in dit deel bewaren. Onderaan, in het vochtige deel (6 – 8 °C), ook wel de groentelade genoemd, bewaar je verse groenten en fruit, salades en verse kruiden. In de deur kan je ook je verse kruiden bewaren, net als sauzen, confituur en dranken.

De diepvries

Krijg je niet al je restjes of maaltijden op tijd op? Vries ze dan in individuele porties in en vergeet ze zeker niet te labelen! Als je ze wilt ontdooien, dan doe je dat in de koelkast, nooit in open lucht of in warm water om bacterievorming te vermijden.

IJsblokvormpjes zijn ideaal om handige porties ingrediënten te bewaren. Zo kan je yoghurt, stukjes fruit met water, tomatensaus, wijn of fijngehakte kruiden met olie bewaren en ze later bij het koken makkelijk aan je gerecht toevoegen.

Donker en droog

Aardappelen, knoflook, uien, koolraap, pastinaak en pompoen verstoppen zich graag op donkere, droge plekken. Om te voorkomen dat aardappelen kiemen, kan je er een appel tussen leggen. Als je je pompoen al hebt aangesneden, verwijder je best meteen ook de pitten. Die rotten namelijk het eerst.

Afgesloten drank en wijn voelen zich daar ook thuis. Ook olie hoort hier, om te voorkomen dat hij oxideert. Granen, rijst, deegwaren, peulvruchten, noten, specerijen en pitten bewaar je best in luchtdicht afgesloten potten.

Open lucht

Fruit bewaar je best in open lucht, want in de koelkast verliezen ze hun smaak. Er zijn wel een aantal uitzonderingen: appels, peren, kiwi’s, druiven, aardbeien en bessen.

Wordt je fruit niet snel genoeg rijp? Leg er dan een rijpe banaan bij, die geeft het rijpproces een duwtje in de rug. Let dus zeker ook op om bananen niet bij rijp fruit te leggen, of ze gaan snel rotten. Als je je bananen sneller wil doen rijpen, trek je ze best los van de tros.

Vruchten en groenten met vlekken haal je best weg van de andere om aantasting te voorkomen. Je hoeft ze niet weg te gooien. Je kan er nog altijd moes, compote, soep, … mee maken. Let wel op voor schimmel! Groenten en fruit die veel water bevatten, kunnen schimmel onder de schil hebben. Eet die niet meer op! Vastere groenten en fruit bevatten minder water, en zo kan de schimmel niet diep doordringen. Zelfs als er schimmelplekken zijn, kan je deze nog opeten. Snij de plekken weg, en nog 2-3 cm errond.

Je hoeft niet alle groenten te bewaren in de koelkast. Komkommers, aubergines, courgettes en paprika’s doen het juist beter in open lucht.

3. Eet met het seizoen mee

Niets beter dan seizoensgroenten: ze zijn op hun best, wat zorgt voor een heerlijke smaak, zitten boordevol vitaminen én zijn milieuvriendelijk.

Seizoensgroenten zijn lokaal gekweekt, dat zorgt ervoor dat we er een grote voorraad van hebben. Dat zorgt er op zijn beurt voor dat ze goedkoper zijn dan ingevoerde groenten. Achterhalen welke groenten en fruit wanneer in het seizoen zijn, is niet altijd even makkelijk. Je kan een groente- en fruitkalender downloaden, zoals deze van Velt. Plak ‘m op je koelkast en zo kan je snel raadplegen welke groenten op hun best zijn.

Maak het jezelf nog gemakkelijker en koop een abonnement op een groente- of fruitpakket bij een lokale boerderij of stadstuin. Zo’n abonnement komt vaak goedkoper uit, omdat je in groep aankoopt. Zo heb je altijd verse, lekkere groenten in huis voor een kleine prijs, zonder je hoofd te moeten breken over welke nu in het seizoen zijn.

Naast seizoensgroenten zijn er nog groenten die lief zijn voor je portemonnee. Sla het groentepakket over, en speel zelf de rol van lokale boer. Je kan je eigen groenten kweken in je tuin, of zelfs op je vensterbank. Wat je zelf doet, doe je beter, toch? Het komt vaak nog goedkoper uit ook! Heb je zelf geen groene vingers? Dan zijn zelfoogst- en pluktuinen misschien iets voor jou!

Ze zijn misschien wel aan een comeback bezig, maar vergeten groenten worden vaak, wel, vergeten. Ooit werden ze massaal gebruikt in de Vlaamse keuken, maar zijn ondertussen een beetje verdwenen. Onbekend maakt onbemind, en in dit geval, goedkoper. Een aantal van deze groenten zijn pastinaak, rammenas, wortelpeterselie, koolrabi, aardpeer en postelein. Experimenteer er zelf mee, of misschien is dit wel de ideale gelegenheid om een oud familierecept van onder het stof te halen.

Tenslotte zijn er ook nog lelijke groenten. Het oog wil ook wat, dus halen deze groentjes vaak de rekken van de supermarkt niet. In sommige supermarkten bieden ze misvormde maar lekkere groenten aan voor een lagere prijs. Ideaal om soep of stamppot mee te maken.

4. Gebruik peulvruchten voor eiwitten

Een van de meest voor de hand liggende keuzes voor lekkere, voedzame en goedkope eiwitbronnen zijn peulvruchten. Ze worden al eeuwenlang gegeten door mensen met een plantaardige levensstijl omdat ze een goede bron van eiwitten en vezels zijn, en weinig verzadigd vet en cholesterol bevatten.

Een duurzame en budget-friendly manier om je peulvruchten te kopen, is in de verpakkingsvrije winkel. Je brengt zelf je eigen potje mee, en kiest precies hoeveel je nodig hebt.

Ga anders eens op wereldreis in je eigen land! Vaak kan je peulvruchten heel goedkoop vinden in onder andere Turkse of Marokkaanse winkels. Sla tijdens je bezoek ook wat specifieke ingrediënten of kruidenspecialiteiten van het land van herkomst in, die zijn vaak moeilijk te vinden in de supermarkt. Je kan ze er vaak ook in een grote hoeveelheid aankopen, wat de prijs ook wat naar beneden doet. Mooi meegenomen!

Om eens af te wisselen, kan je kiezen voor tofu. De goedkoopste vind je ongetwijfeld in de Aziatische supermarkt of toko. Ook kokosmelk kan je er voor een klein prijsje kopen.

5. Maak je eigen vleesvervanger

Je kan ook altijd zelf aan de slag gaan in de keuken en je eigen vleesvervangers maken. Kikkererwten zijn heel veelzijdig: je kan ze verwerken in zelfgemaakte burgers, falafel, hummus, … Je kan ze zelfs gebruiken als borrelnootjes! Gewoon kruiden en even in de oven doen, en smullen maar.

Een handige manier om voor een klein prijsje lekkere vleesvervangers te maken, is een poedermix. Merken zoals Greenforce en Susta hebben poeders op de markt gebracht waar je gewoon water en een beetje olie aan moet toevoegen. Nuggets, burgers of schnitzels, het kan allemaal: je kan ze zelf kneden tot de vorm die je wil. Extra handig: de poeders zijn lang houdbaar en je kan ze gewoon in je voorraadkast bewaren.

Laat je niet afschrikken door de ietwat onsmakelijke naam, maar met sojabrokken kom je ook een heel eind. Je kan ze, net als peulvruchten, gebruiken als basis voor veggieburgers. Je kan ze ook toevoegen aan spaghettisaus of chili sin carne.

Lunchinspiratie nodig? Een plantaardige lunch gaat vaak gepaard met kleurrijke spreads. Ze zijn heel eenvoudig zelf te maken en je kan er allerlei groenterestjes in kwijt. Verrijk ze met tofu, linzen of kikkererwten en je hebt een heerlijke, voedzame lunch!

Via de receptenpagina en onze publicaties kan je allerlei recepten downloaden om je op weg te helpen, van spreads tot burgers en peulvruchten.

6. Maak slimme keuzes in de winkel

Heb je weinig tijd of vergen sommige van deze tips te veel moeite? Ook in de winkel zelf kan je keuzes maken die je flink wat euro’s kunnen uitsparen. Eet je graag tofu of tempeh? Het pure product is een pak goedkoper dan de voorgemarineerde blokjes. Je kan dan ook helemaal zelf de marinade kiezen, zo is het helemaal jouw smaak. Win-win! Ook huismerken zijn goedkoper dan merkproducten. Op donderdag geeft Carrefour ook 20% korting op alle vleesvervangers, voor Donderdag Veggiedag.

Wat helpt is op voorhand een meal plan te maken met een boodschappenlijstje. Als je daar niet van afwijkt, en enkel koopt wat je nodig hebt, bespaar je ook. Bovendien ga je voedselverspilling tegen.

Het lijkt misschien wat contradictorisch, maar diepvries is vaak gezonder dan vers, en ook goedkoper. Groenten worden direct na het verwerkingsproces ingevroren, zo behouden ze al hun voedingsstoffen. Verse groenten verliezen die voedingsstoffen soms door te lang in de rekken te liggen.

Artikelen die maar een dag of twee van de houdbaarheidsdatum verwijderd zijn, worden vaak aan een grote korting verkocht. Je kan er een voorraadje van inslaan door ze in te vriezen. Veel winkels verkopen ook de producten die ze op het einde van de dag zouden weggooien op apps zoals TooGoodToGo. Durf te vragen! Sommige winkels verkopen ze misschien niet, maar als je informeert naar wat ze met hun overschotten doen, kan je soms ook goedkoop groenten en fruit kopen (of zelfs gratis!).

Ook waar je winkelt maakt een grote impact. Discounters zoals Aldi of Lidl hebben ook een ruim assortiment aan vleesvervangers, die een stuk goedkoper zijn dan die van de dure merken of supermarkten. Of maak eens een uitstapje naar de markt. Daar staan vaak boeren die hun eigen producten verkopen. Zonder een tussenpersoon spaar je ook meteen geld uit.