ProVeg, wraz z parasolową organizacją European Vegetarian Union (EVU), zebrał podstawowe postulaty do rozważenia przez następną kadencję ustawodawczą w celu przekształcenia europejskiego systemu żywnościowego.

 

System żywnościowy musi stać się zrównoważony.

Do tej pory europejski system żywnościowy i jego polityka rolna nie rozwiązywały w odpowiedni sposób pilnych kwestii związanych z ochroną środowiska, dobrostanem zwierząt, klimatem i zdrowiem. W szczególności obecny poziom produkcji i konsumpcji produktów pochodzenia zwierzęcego jest niezrównoważony, ponieważ negatywnie wpływa na zdrowie ludzi i zwierząt, a także na środowisko, klimat i dostępność zasobów. Jednym z kluczowych instrumentów politycznych wykorzystywanych do kierowania polityką rolną w Unii Europejskiej jest wspólna polityka rolna (WPR). Obecna władza ustawodawcza UE rozpoczęła negocjacje w sprawie reformy WPR po 2020 r., które będą kontynuowane przez kolejny Parlament, Komisję i Radę. Teraz nadszedł czas, aby wyznaczyć nowy kurs dla europejskiego systemu żywnościowego w nadchodzących dziesięcioleciach.  

 

 

Trzy filary zrównoważonego europejskiego systemu żywnościowego

ProVeg International wzywa do zmiany paradygmatu w polityce żywnościowej i rolnej, mającej na celu ograniczenie produkcji zwierzęcej i konsumpcji produktów pochodzenia zwierzęcego przy jednoczesnym zwiększeniu produkcji produktów pochodzenia roślinnego przeznaczonych do spożycia przez ludzi. W tym celu decydenci polityczni UE muszą określić konkretne cele, środki mające wpływ na sytuację oraz jasne ramy czasowe. Muszą one doprowadzić do opracowania ogólnounijnej strategii na rzecz ograniczenia stosowania produktów pochodzenia zwierzęcego.

Biorąc to wszystko pod uwagę, ProVeg proponuje “Trzy filary na rzecz zrównoważonego europejskiego systemu żywnościowego”.

 

Pierwszy filar: wykorzystanie potencjału żywności pochodzenia roślinnego

Pierwszy filar poświęcony jest uznaniu potencjału żywności pochodzenia roślinnego. Żywność pochodzenia roślinnego generuje mniej emisji gazów cieplarnianych niż żywność pochodzenia zwierzęcego ^[1]Mejia, A., H. Harwatt, K. Jaceldo-Siegl et al. 2017: Greenhouse Gas Emissions Generated by Tofu Production: A Case Study. Journal of Hunger & Environmental Nutrition i wymaga mniejszych zasobów ^[2]Hoekstra, A. Y. (2012): The hidden water resource use behind meat and dairy. Animal Frontiers. 2. Available at https://waterfootprint.org/media/downloads/Hoekstra-2012-Water-Meat-Dairy_2.pdf … Continue reading. Jednocześnie ich konsumpcja pozostaje w tyle w stosunku do zalecanych poziomów ^[3]EAT (2019): Summary Report of the EAT-Lancet Commission on Healthy Diets From Sustainable Food Systems. dostępny … Continue reading . W związku z tym publiczne stołówki i kawiarnie powinny oferować zdrowsze i bardziej przyjazne dla klimatu potrawy z roślin.

 

Drugi filar: ułatwianie tworzenia ram prawnych dotyczących zmian w sposobie odżywiania się.

Drugi filar zrównoważonego europejskiego systemu żywnościowego powinien ułatwić stworzenie ram regulacyjnych dotyczących zmian w sposobie odżywiania. Etykietowanie żywności jest kluczowym obszarem poprawy w tym zakresie. Komisja Europejska musi wreszcie rozpocząć prace nad aktem wykonawczym dotyczącym definicji terminów “wegański” i “wegetariański” w dobrowolnym etykietowaniu żywności, zgodnie z wymogami rozporządzenia w sprawie informacji o żywności od 2011 roku ^[4]Art. 36 lit. 3 b) of Regulation (EU) No 1169/2011 of the European Parliament and of the Council of 25 October 2011 on the provision of food information to consumers. Available at … Continue reading. Ponadto próby wprowadzenia zakazu stosowania nazw handlowych dla alternatyw wegetariańskich, które odnoszą się do nazw ich odpowiedników produktów zwierzęcych, muszą zostać odrzucone. Nazwy takie jak “burger wegański” są dla konsumentów wskazówką przy podejmowaniu decyzji o zakupie i przekazują ważne informacje o produkcie. Ponadto polityka podatkowa może zostać wykorzystana do stworzenia korzystnych ram dla żywności pochodzenia roślinnego. Takie produkty żywnościowe nie powinny znajdować się w gorszej sytuacji w porównaniu z żywnością pochodzenia zwierzęcego. Wręcz przeciwnie, do ich produkcji i konsumpcji należy zachęcać za pomocą środków fiskalnych.

 

Trzeci filar: wykorzystanie WPR do zapewnienia zrównoważonej produkcji żywności

W przypadku trzeciego filaru WPR musi być zaprojektowana tak, aby zapewnić zrównoważoną produkcję i konsumpcję żywności, a także ochronę środowiska i zwierząt. Około jednej trzeciej budżetu UE przeznacza się na WPR, czyli ponad 300 mld euro ^[5]EU Commission (2018): EU Budget: The CAP After 2020. Available at https://ec.europa.eu/commission/sites/beta-political/files/budget-may2018-modernising-cap_en.pdf [30.04.2019]. Ta ogromna kwota dotacji powinna być wydawana zgodnie z celami w zakresie zrównoważonego rozwoju i klimatu, a także ochrony dóbr publicznych. Ponownie należy udzielić większego wsparcia dla produkcji żywności pochodzenia roślinnego i zmniejszenia liczby zwierząt gospodarskich. Ponadto wszystkie fundusze, które zgodnie z obecnym wnioskiem Komisji mogłyby zostać przeznaczone na rolnictwo przyjazne dla środowiska i klimatu, powinny zostać w pełni wyczerpane. Wreszcie, należy przeprowadzić konsultacje z zainteresowanymi stronami społeczeństwa obywatelskiego w procesie opracowywania ram prawnych UE w dziedzinie rolnictwa.

 

 

ProVeg będzie nadal śledzić rozwój sytuacji politycznej w dziedzinie żywności i rolnictwa podczas nadchodzącej kadencji UE. Tam, gdzie to możliwe i konieczne, będziemy dążyć do dialogu z politykami i zainteresowanymi stronami w celu poprawy ram politycznych dla diet roślinnych i produkcji żywności.

 

Zajrzyjcie do naszych szczegółowych żądań dotyczących  Parlamentu Europejskiego i Komisji: Trzy filary zrównoważonego europejskiego systemu żywnościowego.