Nieuwe iVOX-cijfers

Meten is weten. Dus laat EVA/ProVeg elke twee jaar onderzoek doen naar de voedingsgewoonten van Belgen in samenwerking met onderzoeksbureau iVOX. In februari werden de resultaten van 2022 bekend gemaakt, en wat blijkt? De vleesconsumptie van de Belgen blijft verder dalen. Ondertussen geeft al 1 op 3 Belgen aan minstens wekelijks veggie te eten. Het aantal Belgen dat elke dag vlees en vis eet, blijft ook dalen. Nog 68% van de Belgen noemt zich een echte omnivoor. Het percentage (bijna) vegetariërs en veganisten blijft nog klein, maar stijgt wel significant ten opzichte van 2020 van 5% naar 8%. Ook het aantal flexitariërs wordt steeds hoger: 28 % eet minstens 1 dag per week vegetarisch. In 2020 was dat 25% en in 2016 13 %.

Ook de interesse in vlees- en zuivelvervangers neemt toe. Twee derde van de Belgen eet nu al af en toe vleesvervangers. Vooral de vleesvervangers die op vlees lijken, blijven het populairst. Maar ook tofu, tempeh, seitan en vooral boterhambeleg worden meer gegeten dan in 2020. Het aandeel Belgen dat dagelijks zuivel eet of drinkt daalt licht, terwijl plantaardige alternatieven voor zuivel populairder worden.

Supermarktonderzoek

Eind 2021 gingen medewerkers van BE Vegan, EVA/ProVeg en Bite Back op onderzoek bij de zes grootste supermarktketens in Vlaanderen en Brussel – Albert Heijn, Aldi, Carrefour, Colruyt, Delhaize en Lidl – om te kijken hoe het gesteld is met het aanbod van vegan producten. Het onderzoek vormt het vervolg op een eerdere telling in 2019. De resultaten van de vergelijkende test werden in februari bekend gemaakt.

Bij supermarktketen Albert Heijn vindt de consument het grootste aanbod. Op de tweede plaats komt Delhaize, gevolgd door Carrefour en Colruyt. Bij de discounters heeft Lidl de meeste vegan producten.

Over de verschillende supermarkten heen is het aanbod in de voorbije jaren fors gestegen. Vooral in het segment van de vlees- en visvervangers (+65%) en alternatieven voor zuivel (+28%) werd een sterke groei genoteerd. De opvallendste trend is de opkomst van vegan kazen (+310%) en plantaardige yoghurt (+93%). Alternatieven voor melk, yoghurt en room zijn bij de consument al goed ingeburgerd.

Andere sterke stijgers zijn diepvriesmaaltijden (+198%) met de komst van onder andere vegan diepvriespizza’s en koude sauzen (+47%) waar vooral een ruim aanbod aan vegan mayonaise geteld werd.

VeggieChallenge 2022

De grootste campagne was dit jaar opnieuw de VeggieChallenge, een campagne waarbij we Belgen inspireren om in maart zoveel mogelijk veggie of vegan te eten. En daar zijn we ook in geslaagd! Uit een bevraging van GfK blijkt dat 1 op 8 Belgische gezinnen meedeed. Dat betekent dat 633 000 gezinnen tijdens die maand minstens enkele dagen veggie aten!

Maar liefst 13 steden en gemeenten namen deel aan de VeggieChallenge. Hasselt zette dit jaar zijn beste beentje voor en werd uitgeroepen tot beste Veggie Stad 2022. De stad behaalde de meeste deelnemers per aantal inwoners met bijna 600 inschrijvingen. Bovendien riepen ook 11 bedrijven hun werknemers op om de uitdaging aan te gaan. Cultuurcentrum Diest deed het net iets beter dan de rest en werd bekroond tot beste Veggie Bedrijf 2022.

Supermarkten Colruyt, OKay, Spar, Bio-Planet en Lidl promootten als retailpartners de campagne door extra veggie kortingen aan te bieden en over de VeggieChallenge te communiceren. Dankzij onze samenwerking met De Morgen als mediapartner verschenen er in februari en maart verschillende artikels, online reportages en podcasts over plantaardige voeding én werd er ook een volledig DM Magazine aan het thema gewijd.

Alle deelnemers bespaarden samen 18 000 ton CO2, 26 miljard liter water, 47 km2 land en 1,5 miljoen dierenlevens!

EVA wordt ProVeg

De voorbereidingen achter de schermen hielden ons al enkele jaren bezig, maar in 2022 was het officieel zover: de omschakeling van EVA naar ProVeg! In juni lanceerden we enkele filmpjes waarin BV’s Clara Cleymans, Wannes Cappelle en het EVA-team zelf de vraag stelden: heeft EVA een nieuwe naam nodig? Jullie reacties waren verdeeld, maar de nieuwe naam, die kwam er!

Meer nog dan een naamsverandering is de omschakeling van EVA naar ProVeg een strategische keuze, waarbij we als Belgische organisatie deel uitmaken van een internationaal netwerk om zo nog meer impact te maken. Problemen zoals klimaatverandering, gezondheid, dierenwelzijn en een eerlijke voedselverdeling overschrijden onze landsgrenzen, dus moeten we ook voor de oplossingen onze krachten bundelen.

Op 29 juni vierden we de omschakeling op ons ‘EVA wordt ProVeg’-lanceringsfeest samen met onze partners, supporters, vrijwilligers, teamleden en enkele ProVeg-collega’s. Het werd een stralende dag, waarop we terugblikten op 22 jaar EVA en vooruitkeken naar de toekomst.

We blijven beide namen ‘EVA/ProVeg’ nog tot het einde van het jaar gebruiken. Met de komst van het nieuwe jaar, verandert ook onze naam definitief naar ProVeg. Achter de schermen werken we intussen volop aan een nieuwe huisstijl en website, die je in de loop van 2023 mag verwachten.

Gentse Feesten pop-up met Toreke

Na twee gemiste zomers was de goesting in de Gentse Feesten dit jaar groter dan ooit en dat hebben we gemerkt! Dankzij de beslissing van Stad Gent om meer in te zetten op veggie en vegan kon je zowat overal in de binnenstad van plantaardig lekkers genieten. Ook bij ons aan de Steendam kon je terecht voor een stevige plantaardige hap om de dag/nacht door te komen. Toreke vzw toverde voor de gelegenheid ons Veggiehuis om tot gelegenheidsrestaurant met zomerterras. Ruim 1600 feestvierders kwamen er verspreid over tien dagen proeven plantaardig lekkers aan zachte prijsjes.

Vrijwilligersdag

Op zaterdag 4 juni konden we na twee jaar opnieuw een fysieke vrijwilligersdag organiseren. Het werd een prachtige dag met een veertigtal vrijwilligers in het Veggiehuis in Gent. Tijdens de inhoudelijke sessies gingen we dieper in op bepaalde onderwerpen: EVA wordt ProVeg, samenwerkingen met partners en ook uitwisseling van best practices bij lokale groepen. Maar er was ook genoeg tijd om gezellig bij te praten, want dat hadden we toch het meest gemist!

En geen vrijwilligersdag zonder lekkers: vegan koffiekoeken om de dag mee te beginnen, Lily van veggie is halal gaf een kookworkshop Colombiaans koken en met het kantoorteam bakten we enkele desserts om de vrijwilligers te verwennen. Als kers op de taart kreeg iedereen een kookboekje mee met de lievelingsrecepten van enkele medewerkers en vrijwilligers. Want lekker plantaardige eten én elkaar inspireren staat centraal in onze werking.

Events lokale groepen

Na 2 jaar van minder en kleinere activiteiten, konden de lokale groepen zich in 2022 weer ten volle laten gaan. EVA/ProVeg Aalst organiseerde samen met Netwerk Aalst maandelijks een ontbijtfilm waarbij je je eerst kon je je laten verwennen met een gezinsvriendelijk vegan ontbijtbuffet en daarna kon genieten van een kindvriendelijke film. De infostanden werden van onder het stof gehaald en zo stonden heel wat vrijwilligers paraat op lokale beurzen en events om iedereen te informeren over de voordelen van plantaardige voeding. Opvallend was dat er het voorbije jaar met Vegan Vibes, Vegan Summer Fest en Vegan Street Festival verschillende volledig vegan events waren!

De lokale groepen ontdekten ook wat voordelen van online events, tijdens de VeggieChallenge in maart waren er verschillende webinars, o.a. rond plantaardige voeding en sporten, waarmee ze meteen een breder publiek konden bereiken. Al blijft er niets zo fijn als fysiek samen komen. We waren dan ook bijzonder blij dat je in september in Antwerpen en in Mechelen gezellig kon aanschuiven aan De Langste Veggietafels, meer dan 500 mensen genoten er van een veggie picknick of van lekkers van een van de eetstandjes. Tijdens de vierde editie van Chili voor Willy begin oktober verkochten 8 lokale groepen samen meer dan 600 porties chili sin carne en 200 desserts. Zo zamelden we meer dan 7000 euro in!

V-Label

Het V-Label is het opvallende geel-groene logo dat je terugvindt op veel vegetarische en vegan producten. De opbrengst die het V-Label genereert stroomt integraal terug naar organisaties die zich inzetten voor een plantaardige wereld. Voor in België geproduceerde V-Labelproducten zijn wij de licentiehouder. Door V-Label producten te kopen, steun je dus indirect plantaardige organisaties en bouw je mee aan een plantaardige toekomst.

Ondanks de uitdagende economische situatie, hebben we dit jaar toch tien nieuwe V-Labelklanten kunnen werven. Meer dan 300 nieuwe producten werden goedgekeurd dit jaar, waarvan de grote meerderheid vegan is. Uiteraard blijven we ook de audits in de productielocaties verder zetten om de geloofwaardigheid van het keurmerk te ondersteunen.

Nieuwe collega’s

Een frisse wind waaide door het EVA/ProVeg team! Nadat we vorig jaar afscheid namen van een aantal collega’s, werd ons team dit jaar versterkt met maar liefst zes nieuwe medewerkers: Joni, Lucy, Laura, Loïck, Yashin en Toos. Als projectmanager stort Joni zich vol enthousiasme op de VeggieChallenge en de grootkeukenwerking, waar ze nauw samenwerkt met kersverse Food Service strateeg en netwerker Laura en B2B communicatiemedewerker Lucy. Yashin versterkt na haar stage eerder dit jaar het communicatieteam als junior communicatiemedewerker en Loïck focust zich tijdens Jessica’s ouderschapsverlof volop op onze werking in Brussel. Toos vervangt met haar heldere blik op de plantaardige wereld Lucy die na een vliegende jobstart ook meteen haar eerste spruit op de wereld zette.

Lobby- en beleidswerk

Vanuit Next Food Chain lobbyt EVA/ProVeg samen met onze partners tegen richtlijnen die het gebruik van vleesnamen voor plantaardige vervangers kunnen beperken. De discussie werd in 2020 al op Europees niveau beslecht, maar begin dit jaar zet België het debat zelf nog eens op de agenda. EVA/ProVeg vindt dergelijke maatregelen absurd. Uit onderzoek blijkt dat benamingen zoals ‘veggie kipstukjes’ of ‘vegan gehakt’ helemaal niet verwarrend zijn voor consumenten. Wij zijn van mening dat de regering de plantaardige evolutie beter zou aanmoedigen, in plaats van het de producenten van vleesvervangers moeilijk te maken met overbodige maatregelen.

Samen met onze collega’s van ProVeg International kunnen we ook druk zetten op het Europese klimaat- en voedingsbeleid. Zo promoot de Europese Unie sinds 2017 de distributie van melk en melkproducten aan schoolkinderen, van in de kleuterklas tot in de middelbare school. Wij vonden het tijd om hier verandering in te brengen! De Europese Unie opende in juni een openbare raadpleging voor hun schoolregeling, zodat iedereen mee vorm kon geven aan de voedingsadviezen voor de toekomst. Daarom lanceerde ProVeg International een petitie om plantaardige melk aan de schoolregeling toe te voegen, wij ondersteunden de campagne in België. Want plantaardige melk is niet alleen beter voor de planeet en de dieren, het bevordert ook inclusie op school. Met de meer dan 70.000 ingezamelde Europese handtekeningen hebben we onze stem alvast duidelijk kunnen laten horen aan de EU. Bedankt aan iedereen die getekend, gedeeld en gesteund heeft!

Dankzij de aanwezigheid van ProVeg International op de klimaatconferentie van de Verenigde Naties COP27 waren voedselsystemen dit jaar voor het eerst wél opgenomen in het programma. Zo leidde ProVeg International samen met partners uit de hele wereld het ‘Food4Climate Pavilion’, een van de verschillende voedselpaviljoens op de conferentie. Het paviljoen besloeg 130 vierkante meter waarin verschillende thema’s op het vlak van voedsel en landbouw aan bod kwamen. Het paviljoen benadrukte aan de bijna 200 landendelegaties die de conferentie bezoeken hoe belangrijk het is om ons voedsel- en landbouwsysteem aan te pakken om de klimaatcrisis te bestrijden.

Focus op fondsenwerving

Vorig jaar hebben we volop ingezet op de omschakeling van onze leden naar maandelijkse of jaarlijkse Supporters. Dit was nodig om de financiën van onze organisatie gezond te houden, en onze impact in de toekomst te kunnen blijven vergroten. Nu die omschakeling is afgesloten, focussen we ons volop op de volgende stappen in het proces. In samenwerking met externe consultants én sinds december ook met een nieuwe collega die op fondsenwerving werkt, ontdekken we nieuwe pistes om onze huidige Supporters nog meer bij onze organisatie te betrekken én om nieuwe Supporters te werven. Zo kan onze organisatie blijven groeien en kan de plantaardige evolutie sneller worden ingezet.

Food professionals

Met kersverse collega’s in ons EVA/ProVeg grootkeukenteam bouwden we dit jaar onze werking naar foodprofessionals verder uit. De vraag naar kwalitatieve, plantaardige catering werd post pandemie opnieuw actueel: veel werknemers keerden terug naar kantoor, leerlingen en studenten volgen opnieuw op school les en ook de gezondheidszorg keerde langzaam terug naar de gewone gang van zaken. In totaal gaven we dit jaar veertien Veggie voor Chefs workshops, waarbij chefs van grootkeukens en cateringsbedrijven in praktische workshops de kneepjes van het veggie vak onder de knie kregen. Zeven bedrijven kozen voor een theoretische sessie waarin hun chefs bijleren over basisingrediënten, food cost en veggie verkooptechnieken. Daarnaast ontwikkelden we dit jaar opnieuw vijftien volledig plantaardige recepten op maat van grootkeukens, die we via onze website gratis ter beschikking stellen.

Om het belang van onze werking naar professionals in de kijker te zetten (meer maaltijden = meer impact), lanceerden we dit jaar onze grootkeukenvideo waarin tevreden klanten vertellen hoe een veggie begeleiding hen geholpen heeft en waarom zij geloven dat veggie de toekomst is. Je kan de video op onze website en YouTube-kanaal bekijken.

Voor onze professionele werking ontvangen we geen Vlaamse subsidies, dus is samenwerking met partners die in onze missie geloven cruciaal. We bouwden de afgelopen jaren aan een fijne samenwerking met Alpro en Greenway en dit jaar mochten we daar een derde partner aan toevoegen: Bonduelle. Het grootste groentemerk ter wereld wil net als wij chefs begeleiden in de transitie naar meer en betere plantaardige voeding. Een ideale match dus!

Onze expertise over plantaardige voeding delen we ook graag met andere stakeholders op gespecialiseerde beurzen en congressen. Zo gaven we presentaties, openden we infostanden en waren aanwezig op vakbeurzen van o.a. Java, Horeca Expo, Bidfood en Tavola en op de Channel Safari van Foodservice Alliance. Ook op Next Food Conference van ProVeg Duitsland in Berlijn waren we aanwezig om expertise uit te wisselen, ons netwerk te vergroten en ons onder te dompelen in de nieuwste trends en technologieën binnen de vegan food innovation.

Next Food Chain

Next Food Chain is het eerste bedrijfsnetwerk rond plantaardige voeding in Vlaanderen. EVA/ProVeg en Bond Beter Leefmileu slaan sinds 2019 de handen in elkaar en richtten dit netwerk op. Het netwerk streeft ernaar om van plantaardige voeding de vanzelfsprekende keuze te maken, van het veld tot op het bord. Met Next Food Chain brengen we spelers uit de hele voedselketen samen en zetten een nieuwe dynamiek in gang.

Dit jaar onderhielden we contacten met onze leden via mailings en externe evenementen. We hielden hen op de hoogte in het dossier rond de richtlijnen voor veggie benamingen. We hebben contacten met geïnteresseerde partners, potentiële leden en andere stakeholders. Het netwerk verwelkomde drie nieuwe leden: Tiptoh (plantaardige drink op basis van gele erwt), Fabrizio & Friends (vegan pasta) en Pa’lais (spreads en sauzen op basis van cashewnoten). Vier ledenbijeenkomsten zorgden voor vruchtbare uitwisselingen.

Op vrijdag 21 oktober vond de studiedag De Eiwitshift in Vlaanderen plaats. In totaal namen 220 belanghebbenden vanuit verschillende sectoren deel aan het congres. De reacties waren erg positief. Voor de organisatie van de studiedag gingen we een vruchtbaar partnerschap aan met het Departement Omgeving.

Om onze leden te ondersteunen zetten we in op een Questionmark supermarkt onderzoek. Daarvan zullen we de resultaten in 2023 kunnen delen met de leden.

Andermaal 2.0

Na twee succesvolle en ook uitdagende jaren (Corona, moeilijk binnenkomen op scholen) liep het Andermaal project voor leerlingen af. Met een bang! Want het eindresultaat was een tof kookboek waar we veel goeie reacties op kregen. Uit het Andermaal-project bleek dat eigenlijk niet alleen de leerlingen van hotelscholen veggie inspiratie konden gebruiken, maar… ook de leerkrachten waren vragende partij naar meer! BOS+ startte in september een vervolgproject: Andermaal voor Leerkrachten, waar wij opnieuw deel van uitmaken als experts. Nog dit schooljaar (begin 2023) komen er workshops voor leerkrachten, gegeven door Pieter-Jan Lint, in samenwerking met Horeca Forma. Ook kunnen de leerkrachten vanaf begin 2023 op geüpdatet educatief materiaal rekenen, handig in de klas! Ken je een leerkracht in de laatste graad van het secundair op een Hotelschool? Speel hem/haar dan zeker onze info door. Het project zal ook volgend schooljaar lopen.

EVA/ProVeg in Brussel

2022 was een belangrijk jaar voor EVA/ProVeg, en daarop is onze werking in Brussel geen uitzondering. Nieuwe collega’s, een nieuw kantoor, een nieuwe regionale strategie… onze overgang naar ProVeg viel samen met verschillende veranderingen in de hoofdstad.

We zijn nu 11 jaar actief in Brussel met de steun van Brussel Leefmilieu. De afgelopen jaren stond vooral Jeudi Veggie/Donderdag Veggiedag centraal in onze acties. Dit was de eerste tweetalige campagne voor onze organisatie, en opende de deur naar nieuwe mogelijkheden.

Twee nieuwe collega’s voegden zich dit jaar bij ons team in Brussel. We kregen ook de kans om samen te werken met twee collega’s van de Europese Vegetarische Unie en ProVeg International om het beleidswerk op EU-niveau aan te pakken. Door deze uitbreiding moesten we verhuizen naar een nieuw kantoor dichter bij het centrum van Brussel en de Europese wijk.

In deze vernieuwde teamsamenstelling konden we opnieuw heel wat projecten verwezenlijken. Zo was er de derde editie van de VeggieChallenge, voor het tweede jaar op rij was er opnieuw een Frans luik aan de campagne. Dit jaar maakte chef Wim Ballieu een veggie stoemp in de VeggieChallenge foodtruck van Garden Gourmet in Ter Kamerenbos. Ook vijf Brusselse gemeenten sloten zich aan bij de VeggieChallenge en riepen hun inwoners op om mee te doen.

Ook de lokale vrijwilligersgroep in Brussel zat het afgelopen jaar niet stil. Zij vertegenwoordigden EVA/ProVeg bijvoorbeeld op het Milieufeest in het Thurn & Taxis Park op het Vegan Street Festival, en brachten ook wat Chili voor Willy over de Vlaamse grens heen tot in Brussel.

Ook in Brussel werkten we dit jaar verder samen met food professionals om meer en betere veggie maaltijden in de kantines te brengen. We namen een nieuwe freelance Franstalige kok in dienst om meer grootkeukens in de hoofdstad en in Wallonië te begeleiden. Bovendien maakten we deel uit van de jury van de GoodFood-labels voor kantines en restaurants om meer keukens aan te moedigen hun inspanningen voort te zetten.

We kijken nu vooruit in de toekomst… tot 2030 om precies te zijn. Het Brussels Gewest heeft voor de komende 8 jaar duurzaamheidsdoelstellingen vastgelegd in de Good Food 2-strategie waaraan wij met trots deelnemen. Een doelstelling is bijvoorbeeld dat in 2030 minstens de helft van de Brusselaars een flexi (of veggie of vegan) voedingspatroon moet volgen. Het Gewest wil ook dat de consumptie van zuivelproducten afneemt en die van peulvruchten en plantaardige eiwitten toeneemt. Wij werken nauw met hen samen om deze doelstellingen samen te bereiken!

Wist je trouwens dat Brussel in 2022 nog steeds het meest veggievriendelijke gewest van België was? Wij dromen ervan om van onze hoofdstad een goed voorbeeld te maken voor andere landen.