Ze was 15 jaar het gezicht van het Jeugdjournaal, presenteert nu het programma Vroege Vogels én ze eet al een hele tijd vegan: Milouska Meulens. Over hoe gezond veganisme nou echt is, maakte ze in 2018 de documentaire 3DOC Boter, Kaas noch Eieren. Hoogste tijd voor een ‘Meet the vegan’!

Hi Milouska Meulens, wat goed dat je een docu over veganisme hebt gemaakt! Hoe kwam je op het idee?

‘Nou, ik leef nu al zo’n 11 jaar veganistisch en voel me daar over het algemeen heel goed bij. Maar de laatste jaren kreeg ik steeds meer twijfels of het eigenlijk wel écht gezond is. Je hoort toch ook vaak verhalen dat veganisten zichzelf tekort doen, dat het schadelijk is om je lichaam B12, D3 en andere dierlijke stoffen te onthouden. Ik heb daar heel lang niet naar willen kijken, omdat ik stiekem een beetje bang was voor het antwoord. Want wat als je iets goeds wil doen voor de wereld en dat ‘iets’ blijkt ten koste te gaan van jezelf? Maar voor deze film heb ik het tóch uitgezocht. Ik ga in gesprek met veganisten en vegetariërs van het eerste uur op Felixoord, met het Voedingscentrum en voedingsdeskundigen, én ik heb mijn bloedwaardes laten onderzoeken om te kijken in hoeverre die afwijken van wat gewenst is. Doodeng, maar een heel eerlijke en interessante zoektocht.’

En, wat kwam eruit?

Lachend: ‘Dat ga ik niet verklappen, kijk maar naar de docu. Wat ik wel kan zeggen is dat mensen verschillen in hoe goed ze bepaalde stoffen opnemen uit voedsel. Je kan nog zo uitgebalanceerd eten, als jouw lijf niet alle stoffen eruit haalt die het nodig heeft, moet je alsnog vitamines bijslikken. De film gaat trouwens niet alleen over gezondheid, maar ook over de dilemma’s en moeilijkheden die veganisme met zich meebrengt. Bijvoorbeeld waarom het zoveel weerstand oproept bij sommige mensen. En in hoeverre je je man en kinderen met jouw leefstijl kan opschepen.’

Hoe doen jullie dat zelf?

‘Joris (Marseille, Jeugdjournaal-presentator) eet vegetarisch, en de kinderen zoeken hun eigen weg daarin. Onze dochter is uit zichzelf een jaar geleden vegetariër geworden. Na het zien van de film Okja was voor haar de maat vol. Onze andere kinderen eten zo veel mogelijk met ons mee. Wij hebben een samengesteld gezin, en ik ga de kinderen niet vertellen wat ze bij hun andere ouders mogen eten. Als ze daar op hun verjaardag knakworstjes mogen trakteren, krimpt mijn maag ineen, maar als zij dat graag willen – prima.

We hebben wel uitgelegd waarom wij hier geen vlees, vis, melk en eieren in huis hebben. Maar ik koop wel yoghurt en kaas voor de kinderen, omdat ze dat lekker vinden, moeilijker aan bepaalde voedingstoffen kunnen komen en ik ze niet koste wat kost mijn eetpatroon wil opdringen. Ik mag dan graag havermout met vruchten en noten eten, zij hebben liever een boterham met kaas. Ik vind dat eten geen probleem voor ze mag worden. Maar er zijn grenzen: géén vlees, vis, eieren en melk. En ze weten waarom.’

Milouska met haar man, Jeugdjournaal-presentator Joris Marseille, en hun dochter Yara (credits: BNNVARA)

Waarom ben je vegan geworden?

‘Ik begon er 11 jaar geleden mee, meteen na de geboorte van mijn dochter. Vanaf het moment dat ik borstvoeding ging geven, wilde ik zo gezond mogelijk leven. Daarvóór was ik een echte carnivoor; ik vond vlees hartstikke lekker. Maar hoe meer ik las over de impact van vlees en de vee-industrie op gezondheid, klimaat en dierenwelzijn, hoe meer afkeer ik ervan kreeg. Ook van zuivel. Ik kan maar niet begrijpen dat we met z’n allen op zo’n grote schaal jonge stiertjes doodmaken en kalfjes poedermelk geven, zodat wíj verse melk kunnen drinken. Terwijl het niet nodig is!

Vis at ik toen nog wel af en toe, omdat ik dacht dat mijn dochter dat nodig had. Maar ook dat verdween langzaam van het menu, en na twee jaar at ik helemaal vegan. Tot ik weer zwanger werd… en een onstilbare honger naar vlees kreeg. Ik móest vlees, wilde niks anders meer. Stond stiekem op een borrel bitterballen te proppen. Daar schaamde ik me vreselijk voor, omdat ik net met veel bombarie had verkondigd dat ik geen vlees meer at. Uiteindelijk heb ik heb er toch maar aan toegegeven. Ik denk dat zwangere vrouwen moeten doen wat hun lichaam van ze vraagt. Maar na die zwangerschap, toen alle hormonen weer uit mijn lijf waren, was het klaar. Sindsdien ben ik weer vegan.’

Wat betekent veganistisch zijn voor jou?

‘Ik ben geen veganist in de strikte zin van het woord. Ik eet plantaardig, maar ik koop bijvoorbeeld nog wel eens tweedehands leren schoenen. Naar mijn idee is dat duurzamer dan nieuwe, níet leren schoenen kopen. Als ik wel iets nieuws koop, is dat alleen van goede, duurzame merken (en die verkopen geen leer). Het leren jasje dat ik van mijn eerste salaris heb gekocht en 25 jaar oud is, ga ik ook niet wegdoen. Dat vind ik zonde, want het is nog goed. Een zo duurzaam mogelijk leven staat bovenaan mijn wensenlijstje. Daarom zal ik ook niet snel eten weigeren dat speciaal voor mij is gemaakt, maar dat wel stijf staat van de kaas. Eten weggooien vind ik onvergeeflijk.’

Milouska’s moeder eet minder vlees sinds haar dochter vegan is (credits: BNNVARA)

Hoe kijken collega’s aan tegen je plantaardige dieet?

‘Op de redactie is het totaal geen issue, en de producers (van Vroege Vogels, red.) doen heel veel moeite om te zorgen dat ik in alle uithoeken van het land gezond en lekker kan eten. Er werken toch vooral bewuste, idealistische mensen bij de NOS en de VARA.Maar! Aan tafel vermijd ik iedere discussie over eten. Ik schiet dan vaak in een soort kramp: als ik collega’s tonijn zie bestellen wíl ik daar wel wat over zeggen, maar ik doe het niet. Omdat ik niet die zeiksnor wil zijn die daar weer over begint. Want dat werkt ook gewoon niet, weet ik inmiddels. Voor je het weet beland je in een discussie en is de sfeer verpest. Dat het ook anders kan, heb ik door de film ontdekt; mensen die al heel lang veganistisch eten vertellen me daarin hoe je voor jezelf kun opkomen en achter je overtuiging kunt staan zonder iemand voor het hoofd te stoten. Heel leerzaam!’

Tot slot: heb je zelf tips voor (beginnende) vegans?

‘Jazeker: vraag hardop om hulp of advies als je iets niet weet of mist. Mensen die al langer plantaardig eten vinden het hartstikke leuk om dingen te delen. Je hoeft het niet allemaal zelf te bedenken, er is altijd wel iemand die een oplossing heeft. In de film krijg ik bijvoorbeeld een hack om echt goeie vegan scrambled eggs te maken: kala namak voor de zwavelachtige smaak en sojaroom voor de zompige eistructuur. Geweldig, ik wou dat ik veel eerder tegen iemand had gezegd dat ik roerei zo miste!’

 Wil je jezelf uitdagen om ook meer plantaardig te eten? Schrijf je dan in voor de 30 dagen VeggieChallenge van ProVeg!